Badania dotyczące przemocy wśród dzieci i młodzieży ujawniają alarmujące statystyki. Z raportu „Dzieci się liczą” opublikowanego przez Fundację Dajemy Dzieciom Siłę w 2022 roku wynika, że 41% dzieci padło ofiarą przemocy ze strony dorosłych, z którymi są blisko związane, a 57% doświadczyło przemocy ze strony rówieśników. Przemoc wobec dzieci nie jest zjawiskiem marginalnym, ograniczającym się do nielicznej grupy młodych osób, ale stanowi problem wymagający podjęcia działań zapobiegawczych na wielu poziomach. 15 lutego weszły w życie nowelizacje szeregu ustaw dotyczących ochrony małoletnich, którzy stali się ofiarami przemocy. Nakładają one na podmioty pracujące z dziećmi obowiązek wprowadzenia jednolitych standardów reagowania na przypadki przemocy oraz zapewnienia wsparcia ofiarom. Konieczność ich posiadania dotyczy zarówno szkół, jak i innych organizatorów działalności skierowanej do dzieci i młodzieży bez względu na skalę ich działania. Standardy obejmować powinny identyfikację, interwencję
i zapobieganie przemocy, a także wsparcie psychologiczne i edukacyjne dla pokrzywdzonych. Obejmują one m.in. procedury postępowania w sytuacji podejrzenia krzywdzenia dziecka, zasady bezpiecznych relacji między personelem
a małoletnimi, a także procedury dotyczące korzystania z urządzeń elektronicznych i ochrony przed treściami szkodliwymi w Internecie. Wprowadzenie standardów ochrony małoletnich pociąga za sobą konieczność dokonania oceny ich skuteczności co najmniej raz na dwa lata oraz udostępnienie ich na stronie internetowej placówki. Niezastosowanie się do wymogów ustawy może skutkować sankcjami, w tym grzywną. Oprócz wprowadzenia standardów ochrony, nowelizacja przewiduje również zwiększenie skali uczestniczenia dzieci i młodzieży w dotyczących ich rozprawach sądowych. Możliwość ta występuje w Kodeksie Cywilnym od wielu lat, jednak dotychczas rzadko z niej korzystano. Wysiłki zmierzające do zwiększenia udziału dzieci w rozprawach sądowych pociągną za sobą również potrzebę doskonalenia kompetencji obsługi tej grupy klientów przez reprezentantów sądowych.
Nowelizacja jest przykładem kompleksowego podejścia do problemu ochrony dzieci przed przemocą i zakłada współpracę wielu instytucji. Część przedstawicieli organizacji, dla których ma ona skutek, wyraża jednak obawy, że nowe regulacje mogą przynieść więcej biurokracji i dublować istniejące już przepisy nie przyczyniając się znacząco do poprawy bezpieczeństwa dzieci. Wyzwanie polega więc na wsparciu organizatorów aktywności dla dzieci i młodzieży
w procesie czynienia Standardów narzędziem efektywnym, w tym do czego zostało powołane.
To jak opisaliśmy powyżej problematykę nowelizacji ustaw dotyczących ochrony małoletnich jest wynikiem naszych rozmów z ekspertami przez doświadczenie i przez wiedzę. Prowadziliśmy je w ramach spotkań „Okrągłe stoły: profilaktyka przemocy”, „Okrągłe stoły: zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży” i Maratonów Innowacji, które ekipa Inkubatora Włącznik 2.0 organizowała w kwietniu 2024. Wnioski z tych konwersacji poparliśmy badaniami literaturowymi. Nie wyczerpuje to jakkolwiek tematu. Funkcjonowanie podmiotów pracujących z dziećmi jest wielokontekstowe. Zapraszamy do współpracy z naszym Inkubatorem wszystkich z Państwa, którzy chcą odpowiadać na problem wspierania ich we wdrażaniu standardów i mają pomysły na skuteczne interwencje wzmacniające dzieci oraz pracowników instytucji. Poszukujemy pomysłów, których wdrożenie i zweryfikowanie skuteczności będzie trwało od 3 do 9 miesięcy.
Zgłoszenia do I naboru są przyjmowane według wytycznych znajdujących się pod następującym linkiem za pośrednictwem formularza Karty Innowacji, który należy przesłać w wersji elektronicznej do dn. 12 czerwca 2024 r. do godziny 23:59 na adres: wlacznik@spoldzielnie.org. Kolejny nabór przewidywany jest na początek 2025 roku.
Średnia wysokość grantu wynosi 75 000 zł, maksymalna kwota dofinansowania wynosi natomiast 120 000 zł.
